Ontslag wegens een verstoorde werkrelatie
Als leidinggevende wil je natuurlijk een goede werkrelatie met je team behouden.
Toch kunnen er situaties ontstaan waarin de samenwerking tussen jou en een werknemer zodanig verslechtert dat de werkrelatie onherstelbaar beschadigd lijkt.
In dat geval kan het noodzakelijk zijn om te overwegen of ontslag wegens een verstoorde arbeidsrelatie de beste oplossing is.
Hieronder bespreek ik wat een verstoorde arbeidsrelatie inhoudt, wat de wettelijke vereisten zijn en hoe je als leidinggevende zorgvuldig met deze situatie omgaat.
Wat is een verstoorde arbeidsrelatie?
Een verstoorde arbeidsrelatie betekent dat de samenwerking zodanig onder druk staat dat effectief werken bijna onmogelijk is geworden.
Volgens de wet is dit een grond voor ontslag, maar het aantonen ervan is niet eenvoudig.
Zowel het UWV als de kantonrechter beoordeelt elk geval op basis van specifieke feiten en omstandigheden, waardoor dit type ontslag altijd maatwerk is.
Een verstoorde arbeidsrelatie moet aantoonbaar ernstig en structureel zijn en mag niet makkelijk op te lossen zijn door bijvoorbeeld bemiddeling of conflictbeheersing.
Voorbeelden van oorzaken van een verstoorde werkrelatie
Een werkrelatie kan door verschillende factoren ernstig verstoord raken.
Enkele veelvoorkomende oorzaken zijn:
- Herhaalde conflicten: Voortdurende meningsverschillen die escaleren en de werkrelatie negatief beïnvloeden.
- Gebrek aan vertrouwen: Wanneer er geen vertrouwen meer is tussen leidinggevende en werknemer, wordt samenwerken moeilijk.
- Negatieve werkhouding: Een werknemer die herhaaldelijk negatieve feedback negeert, zich niet flexibel opstelt of andere medewerkers tegenwerkt, kan de sfeer en samenwerking ondermijnen.
- Communicatieproblemen: Miscommunicatie kan tot onbegrip en frustraties leiden, wat de werkrelatie steeds meer onder druk kan zetten.
Vereisten voor ontslag wegens een verstoorde werkrelatie
Om tot ontslag wegens een verstoorde arbeidsrelatie over te gaan, moeten de volgende voorwaarden zijn vervuld:
- Aantonen van een ernstig en structureel conflict
- Je moet kunnen bewijzen dat de verstoring in de werkrelatie niet op zichzelf staat, maar een structureel probleem is. Dit betekent dat het conflict al langer speelt en niet gemakkelijk op te lossen is.
- Bijvoorbeeld, de werknemer toont herhaaldelijk gedrag dat de werkrelatie verstoort, ondanks eerdere waarschuwingen en pogingen tot verbetering.
- Poging tot herstel van de relatie
- Het moet blijken dat je als werkgever serieuze pogingen hebt ondernomen om de relatie te herstellen. Denk hierbij aan:
- Bemiddeling of mediation: Overweeg een mediator in te schakelen om het conflict te de-escaleren en de communicatie te verbeteren.
- Gesprekken en coaching: Voer gesprekken met de werknemer en biedt coaching aan, zodat jullie samen naar een oplossing kunnen zoeken.
- Documenteer alle inspanningen die je hebt gedaan om het conflict op te lossen en de relatie te verbeteren.
- Bewijsvoering en dossiervorming
- Documenteer alles, van gesprekken tot interne memo’s en e-mails waarin het conflict of de problematiek aan bod komt.
- Zorg voor gedetailleerde verslagen van gesprekken en de stappen die zijn ondernomen om de relatie te verbeteren. Deze dossiervorming is cruciaal bij een ontslagprocedure en laat zien dat je zorgvuldig te werk bent gegaan.
- Onherstelbaarheid van de verstoring
- Je moet kunnen aantonen dat de werkrelatie niet meer te herstellen is en dat verdere samenwerking in redelijkheid niet van jou of de werknemer verwacht kan worden.
- Dit kan bijvoorbeeld blijken uit een mislukte mediation of wanneer de werknemer aangeeft geen vertrouwen meer te hebben in herstel.
De procedure voor ontslag wegens een verstoorde werkrelatie
Bij ontslag wegens een verstoorde arbeidsrelatie kun je kiezen voor een procedure via het UWV of de kantonrechter.
Veelal gaat de voorkeur uit naar de kantonrechter, omdat het UWV vooral toetst op economische redenen of langdurige arbeidsongeschiktheid.
Bij de kantonrechter kan je ontslagverzoek worden goedgekeurd indien er genoeg bewijsmateriaal en zorgvuldige dossieropbouw is.
- Indiening ontslagverzoek bij de kantonrechter: Wanneer mediation en andere interventies geen succes hebben, kun je een verzoek indienen bij de kantonrechter voor ontslag op grond van een verstoorde arbeidsrelatie.
- Toetsing door de kantonrechter: De kantonrechter zal nagaan of de verstoring ernstig genoeg is en of er voldoende pogingen zijn ondernomen om het conflict op te lossen. Ook kijkt de rechter of er voldoende bewijs en dossiervorming aanwezig is.
- Uitspraak: Indien de rechter besluit dat de verstoring van de arbeidsrelatie ernstig en onherstelbaar is, kan hij toestemming geven voor ontslag. Vaak wordt er in deze gevallen een transitievergoeding toegekend aan de werknemer, afhankelijk van de duur van het dienstverband en de omstandigheden.
Tips voor een zorgvuldige aanpak
- Actieve communicatie: Probeer als leidinggevende altijd open en eerlijk te communiceren. Dit kan vaak helpen om misverstanden en kleine irritaties op tijd op te lossen voordat ze uitgroeien tot grotere problemen.
- Documentatie van feedback en gesprekken: Leg regelmatig feedbackmomenten vast, vooral als er sprake is van spanningen of conflicten. Dit helpt niet alleen in het geval van een ontslagprocedure, maar toont ook aan dat je als leidinggevende tijdig hebt geprobeerd om de situatie te verbeteren.
- Bemiddeling vroegtijdig inzetten: Overweeg bij de eerste tekenen van een verstoorde werkrelatie om externe bemiddeling in te schakelen. Dit kan vaak helpen om problemen aan te pakken en te voorkomen dat het conflict escaleert.
Samenvattend
Als leidinggevende is het jouw taak om alles te doen wat mogelijk is om een verstoorde werkrelatie te herstellen.
Wanneer je, ondanks bemiddeling, coaching en een zorgvuldig verbetertraject, vaststelt dat herstel niet haalbaar is, kan ontslag wegens een verstoorde arbeidsrelatie een laatste oplossing zijn.
Door een zorgvuldige en transparante aanpak met gedegen dossieropbouw, maak je de kans op een succesvol ontslagverzoek aanzienlijk groter.
